Slaapt hij?

De kinderen verzamelen zich nieuwsgierig rondom de mol. “Slaapt hij?”  “Was hij ziek?” 
“Mag ik eens voelen”? “We moeten hem begraven!”  “Oh, wat zielig!”

Allerlei vragen en opmerkingen rondom het dode diertje en daarmee over de dood in algemene zin. De dood die bij het leven hoort zoals een jaar ook herfst en winter kent.

Een uitgelezen kans om te leren aan het echte leven! Het leert kinderen op een veilig moment over sterven en doodgaan. Luisteren naar de vragen en het geven van eerlijke en realistische antwoorden dragen bij aan een ontspannen ervaring rondom de dood.

Wanneer kinderen meer besef krijgen van de onomkeerbaarheid van de dood en er in hun directe omgeving mee te maken krijgen, kan er teruggekeken kan worden naar bijvoorbeeld het moment met de dode mol. Het is zo waardevol samen met een kind te ontdekken dat de dood niet angstaanjagend was en dat ook in een andere situatie niet hoeft te zijn.

Tegelijkertijd is daar ook de realiteit dat het mensen verdrietig maakt. Vaak is de natuurlijke reactie van volwassenen om kinderen te behoeden voor tegenslag en verdriet. Hen niet te confronteren met (onze eigen) emoties. Maar het is niet schadelijk te zien dat er verdriet is. Tranen worden gedroogd, niet voor altijd, maar altijd weer.  En leren over verdriet is leren over liefde. Verdriet heeft te maken met liefde, met houden van. Mensen die in staat zijn van andere mensen te houden zijn ook voorbestemd om verdriet te ervaren. Als we kinderen leren te houden van mensen zullen zij bij verlies ook verdriet ervaren. Kinderen rouwen dus ook, maar op hun eigen manier en passend bij hun leeftijd. Ze hebben er nog geen woorden voor maar voelen wel sfeer en emotie aan. Jonge kinderen kunnen de spierspanning van een rouwende ouder ervaren. Zijn hebben dan het meest aan veilige omgeving waarin ze vastgehouden en geknuffeld worden en liefdevolle aandacht krijgen. Het is van belang dat ze niet buitengesloten worden.

Wij vinden het ontzettend belangrijk kinderen te betrekken bij de dood en uitvaart van een dierbare. De ervaring leert dat zij zelf eigenlijk altijd duidelijk zijn wat zij willen weten en wat zij aankunnen. Wanneer dit op jonge leeftijd goed wordt begeleid zullen ze dit in hun verdere leven meenemen als een positief waardevolle ervaring rondom de dood.